«Ροδάκινο του λύκου», «χρυσό μήλο», «φρούτο του πάθους» είναι μερικά μόνο από τα ονόματα που δόθηκαν κατά καιρούς στον κόκκινο ζουμερό καρπό της τομάτας (solanum lycopersicum). Πλούσια σε βιταμίνη C και Α, μαγνήσιο, μαγγάνιο, λυκοπένιο, κάλιο και σίδηρο, η τομάτα είναι πραγματικός σύμμαχος στη διατήρηση της καλής υγείας του οργανισμού μας.
Όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την καλλιέργεια της τομάτας:
Πρόκειται για φυτό ποώδες ετήσιο, διετές ή πολυετές, είναι το κηπευτικό που καλλιεργείται παγκόσμια περισσότερο από όλα τα άλλα τόσο στην ύπαιθρο όσο και στο θερμοκήπιο. Κατάγεται από το Περού και ανήκει όπως η μελιτζάνα, η πιπεριά και η πατάτα στην οικογένεια Solanaceae. Αναπτύσσεται σε ποικιλία εδαφών και παρά το γεγονός ότι το 70% ή και περισσότερο του ενεργού ριζικού της συστήματος είναι σε βάθος έως 20 εκ., η τομάτα προτιμά τα βαθιά, καλά στραγγιζόμενα, πλούσια σε οργανική ουσία με pH από 6,2-6,8. Είναι ιδιαίτερα απαιτητικό φυτό σε θρεπτικά στοιχεία με την επάρκεια τους να καθορίζει το ύψος της απόδοσης, την ποιότητα, αλλά και τις αντοχές του. Έχει υψηλές απαιτήσεις σε άζωτο με τις ανάγκες του να αυξάνουν, όχι μόνο όσο αυξάνεται το φυτό και σχηματίζονται οι καρποί, αλλά και κατά την έναρξη της ωρίμανσης. Σε αυτό το κρίσιμο στάδιο, οι υπερβολές μπορεί να οδηγήσουν σε μαλακούς καρπούς με κακό χρωματισμό και υποβαθμισμένη ποιότητα (ειδικά στη βιομηχανική τομάτα).
Τα πιο σημαντικά στοιχεία που καθορίζουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά (γεύση, χρώμα, συνοχή κ.λπ.) είναι το κάλιο και το ασβέστιο (ποσοτικά αλλά και στη μεταξύ τους αναλογία, η οποία όσο πλησιάζουμε προς το καλοκαίρι πρέπει να είναι προς το μέρος του ασβεστίου). Είναι τα στοιχεία που κάνουν τη διαφορά ειδικά όσο πλησιάζουμε στο στάδιο της ωρίμανσης και της συγκομιδής. Φυτό μέτρια ανθεκτικό στην αλατότητα με όρια ηλεκτρικής αγωγιμότητας (EC) εδάφους μικρότερη από 2,5 mS/cm.
Μεταφύτευση - Εγκατάσταση
Χρησιμοποιούμε λιπάσματα με υψηλό φωσφορικό τίτλο (ως starters) για να βοηθήσουμε την εγκατάσταση και να προωθήσουμε τη δημιουργία ικανοποιητικού στελέχους και εκτεταμένου ριζικού συστήματος.
Εγκατάσταση - Έναρξη Καρπόδεσης
Με ισόρροπους 1:1:1 ή 2:1:2 τύπους λιπασμάτων κρατάμε ψηλά τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων με σκοπό να καλύψουμε τις βασικές ανάγκες του αυξημένου ρυθμού ανάπτυξης. Στόχος μας είναι η ισορροπία μεταξύ της βλαστικής και της αναπαραγωγικής φάσης. Επικουρικά, αν αυτό είναι απαραίτητο, μπορούμε να ενισχύσουμε την ανθοφορία με κάποιο υδατοδιαλυτό λίπασμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φώσφορο. Στην περίπτωση που κάποια στιγμή θελήσουμε να ενισχύσουμε τη βλαστική ανάπτυξη μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λίπασμα πλούσιο σε άζωτο.
Καρπόδεση - Έναρξη της συγκομιδής
Μπορούμε να συνεχίσουμε με την παροχή λιπασμάτων με αναλογία 1:1 ή 2:1:2 αλλά σταδιακά αυξάνουμε τη χορήγηση του καλίου με σκοπό να καλύψουμε τις βαθμιαία αυξανόμενες ανάγκες της καλλιέργειας. Αντίστοιχα μεγαλώνουν και οι απαιτήσεις σε ασβέστιο. Και τα δύο στοιχεία (ειδικά και η μεταξύ τους αναλογία) συντελούν στην ποιότητα και τη διατήρηση του καρπού ειδικά στις θερμές περιόδους συγκομιδής. Σημαντική επίσης και η αναλογία μεταξύ αζώτου και καλίου με σχέση Ν:Κ2Ο από 1:2 έως και 1:4.
Έναρξη της συγκομιδής έως 20 ημέρες πριν το τέλος της καλλιέργειας
Είναι ίσως η πιο κρίσιμή περίοδος της καλλιέργειας διότι συνυπάρχουν έντονα η βλαστική και η αναπαραγωγική φάση με αποτέλεσμα το συναγωνισμό για τα θρεπτικά στοιχεία. Μπορούμε να συνεχίσουμε με την παροχή λιπασμάτων με αναλογία Ν:Κ2Ο 1:1 ή 2:1:2 αλλά σταδιακά αυξάνουμε την παροχή καλίου και ασβεστίου προσέχοντας ωστόσο και την επάρκεια σε άζωτο, κάνοντας αν χρειαστούν και κάποιες υδρολιπάνσεις με σκοπό να βελτιώσουμε την αναλογία Ν:Κ20.
