Με την πάροδο του χρόνου και με την εξέλιξη της τεχνολογίας ανακαλύπτονται όλο και περισσότερες μέθοδοι εκσυγχρονισμού της κτηνοτροφίας. Τα drones αποτελούν μια τεχνολογία με πρωτοφανείς εφαρμογές οι οποίες επηρεάζουν ριζικά τη σύγχρονη κοινωνία διευκολύνοντας την καθημερινότητα και τον τρόπο που εκτελούνται διάφορες εργασίες. Ο πρωτογενής τομέας έχει δεχτεί με “ανοιχτές αγκάλες” την τεχνολογία αυτή, με σκοπό την αύξηση της αποδοτικότητας σε διάφορα στάδια του παραγωγικού κύκλου. 

Με ποιους τρόπους αξιοποιούνται τα drones στην κτηνοτροφία;

Τα drones είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στη διαχείριση των εκτροφών και χρησιμοποιούνται για τη παρατήρησή τους σε πραγματικό χρόνο, τη μέτρηση και τη λήψη αποφάσεων, μειώνοντας την ανάγκη για λήψη αποφάσεων βασισμένες σε υποκειμενικά κριτήρια τα οποία είναι πολύ πιθανό να οδηγήσουν σε λανθασμένα συμπεράσματα. Με αυτό τον τρόπο συμβάλλουν στην εξασφάλιση και την αύξηση της παραγωγής καθώς επίσης και στη μείωση του κόστους μέσω εφαρμογής πιο αποδοτικών και βιώσιμων μεθόδων. Με τη χρήση drone ο κτηνοτρόφος μπορεί με ευκολία να παρακολουθήσει και να διαχειριστεί το κοπάδι του. Πιο συγκεκριμένα, τα drones μπορούν να αξιοποιηθούν από την κτηνοτροφία για :

1. Έλεγχο της υγείας των ζώων 

Η παραδοσιακή μέθοδος ελέγχου της υγείας των ζώων είναι μια ιδιαίτερα επίπονη και δύσκολη εργασία η οποία απαιτεί χρόνο. Τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να αξιοποιούνται drones εξοπλισμένα με κάμερες για την παρακολούθηση της κατάστασης της υγείας των ζώων. Πέρα από τις κοινές κάμερες, μπορούν να είναι εξοπλισμένα με κάμερες που έχουν τη δυνατότητα λήψης εικόνας και στο θερμικό φάσμα. Σε αυτήν την περίπτωση μπορούν να ληφθούν μετρήσεις για περισσότερα δεδομένα που σχετίζονται με την υγιή κατάσταση των ζώων. Τα δεδομένα αυτά μπορεί να είναι η θερμοκρασία σώματος, το βάρος, το μέγεθος του ζώου και συμπτώματα ασθενειών. Αυτό θα βοηθήσει τον κτηνοτρόφο να αναγνωρίσει πιο εύκολα και σε πολλές περιπτώσεις με μεγαλύτερη ταχύτητα και ακρίβεια τα ασθενή ζώα, ώστε να τα ξεχωρίσει από το υπόλοιπο κοπάδι πριν προλάβει να εξαπλωθεί η ασθένεια και ταυτόχρονα να λάβει έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα για τη θεραπεία τους. Η αναγνώριση μιας ασθένειας κατά τα πρώτα στάδια της θα παίξει καθοριστικό ρόλο στις πιθανότητες επιβίωσης του ζώου. Αυτό συμβαίνει λόγω της έγκαιρης θεραπείας και εμβολιασμού, γεγονός που θα συμβάλλει και στη μείωση των απωλειών ζωικού κεφαλαίου. 

2. Έλεγχο και διαχείριση του κοπαδιού

Η διατήρηση μεγάλου αριθμού ζώων σε ομάδα χωρίς τα ζώα να διαχωρίζονται από αυτή, αποτελεί μια απαιτητική και επίπονη εργασία για τους κτηνοτρόφους. Αυτή η εργασία παραδοσιακά γίνεται από τον άνθρωπο ή μέσω συνεργασίας ανθρώπου - σκύλου (τσοπανόσκυλα) και χρειάζεται χρόνο, κόπο και εμπειρία για να μη χαθούν ζώα από το κοπάδι. Τα τελευταία χρόνια τα drones υπόσχονται απλούστευση και σε αυτό το κρίσιμο κομμάτι. 

Τα drones ως μέσο για τον έλεγχο και διαχείριση του κοπαδιού

Τα drones ως μέσο για τον έλεγχο και διαχείριση του κοπαδιού

Για το σκοπό αυτό αξιοποιούνται drones εξοπλισμένα με κάμερες υψηλής ακρίβειας οι οποίες χρησιμοποιούνται για :

  • Τη μέτρηση του αριθμού των ζώων και τη διατήρησή τους σε κοπάδι: Η χρήση drone για τον έλεγχο του ζωικού κεφαλαίου σιγά σιγά αυξάνεται σε διάφορες χώρες. Στην Αυστραλία και το Ισραήλ ήδη χρησιμοποιούνται drones για τον έλεγχο βοοειδών. Πραγματοποιώντας μια σύντομη πτήση, μπορούν να φωτογραφίσουν το κοπάδι ή να βγάλουν βίντεο τα οποία στη συνέχεια αξιοποιούνται για τη μέτρηση του αριθμού των ζώων καθώς και για τον έλεγχο της δραστηριότητας στην εκμετάλλευση, και όλα αυτά χωρίς να χρειάζεται η φυσική παρουσία του κτηνοτρόφου. Επίσης,  μπορούν να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμα κατά τη διεξαγωγή ελέγχων στη φάρμα τις νυχτερινές ώρες μέσω χρήσης θερμικών καμερών, οι οποίες μπορούν και εντοπίζουν το κάθε ζώο ξεχωριστά με βάση το θερμικό αποτύπωμά του, κάτι το οποίο το ανθρώπινο μάτι αδυνατεί να κάνει. Για το σκοπό αυτό, ένα drone παρατήρησης πετά πάνω από την αγέλη σε ύψος 25 - 80 μέτρων. Εξοπλισμένο με κάμερες έχει την ικανότητα εντοπισμού κίνησης, οι οποίες είναι προσανατολισμένες ώστε να κοιτάνε κάθετα προς το έδαφος. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να καθοριστεί η ακριβής θέση και ο προσανατολισμός του κάθε ζώου. 
  • Τον εντοπισμό των ζώων που έχουν απομακρυνθεί από το χωράφι: Τα drones παρέχουν τη δυνατότητα γρήγορου εντοπισμού ζώων τα οποία έχουν χαθεί ή έχουν απομακρυνθεί από το χωράφι. Η δυνατότητά τους να πετάξουν πάνω από δυσπρόσιτα σημεία μπορεί να βοηθήσει στο γρήγορο εντοπισμό ζώων που έχουν χαθεί.
  • Τον καθορισμό της πορείας που θα ακολουθήσει το κοπάδι: Με τη χρήση του θορύβου από τους κινητήρες του drone, ο κτηνοτρόφος μπορεί να κατευθύνει από απόσταση τα ζώα προς την κατεύθυνση την οποία επιθυμεί αυτός.
  • Την εξοικονόμηση χρόνου και πόρων από τον κτηνοτρόφο: Από τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε πως με τη χρήση drone σε μια κτηνοτροφική εκμετάλλευση, οι κτηνοτρόφοι μπορούν να εξοικονομήσουν χρόνο και χρήμα αφού μπορούν να εκτελέσουν δύσκολες και επίπονες εργασίες οι οποίες απαιτούν χρόνο με σχετικά αυτοματοποιημένο τρόπο, από απόσταση, σε μικρότερο χρονικό διάστημα από αυτό που χρειάζεται από τις παραδοσιακές μεθόδους.

Τα drones ως μέσο για τον εντοπισμό των χαμένων ζώων

Τα drones ως μέσο για τον εντοπισμό των χαμένων ζώων

3. Παρακολούθηση των βοσκοτόπων και ασφάλεια του αγροκτήματος 

Ένας κρίσιμος παράγοντας ο οποίος θα συμβάλλει καθοριστικά  στην εξασφάλιση της ευημερίας των ζώων είναι ο περιορισμός και τελικά η εξάλειψη όλων των πιθανών απειλών για το κοπάδι. Κάποιες από τις πιθανές απειλές για τα ζώα είναι οι κλέφτες, τα άγρια ζώα, τα δηλητηριώδη φυτά, οι τρύπες στην περίφραξη από όπου τα ζώα μπορούν να διαφύγουν κ.α. Τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να αξιοποιούνται drones για την παρακολούθηση των βοσκοτόπων και των αγροκτημάτων τα οποία προσφέρουν λήψεις 360°, οι οποίες μπορούν να αξιοποιηθούν με σκοπό το γρήγορο εντοπισμό πιθανών απειλών για το ζωικό κεφάλαιο. Μάλιστα υπάρχουν και περιπτώσεις όπου drones εξοπλίζονται εκτός από κάμερες και με μεγάφωνα τα οποία σε περιπτώσεις που εντοπίσουν κάποιον θηρευτή να απειλεί τα ζώα, ενεργοποιούνται βγάζοντας ήχους για να τον τρομάξουν και να τον διώξουν. Επίσης ο κτηνοτρόφος μπορεί με ευκολία, ασφάλεια και από απόσταση να εντοπίσει εισβολείς (κλέφτες, θηρευτές κλπ) στη φάρμα του ακόμα και όταν αυτοί βρίσκονται κρυμμένοι πίσω από κάποιο θάμνο ή άλλο εμπόδιο ή όταν η φάρμα είναι μεγάλη σε έκταση ή σε δυσπρόσιτο σημείο. 

Ποιοι είναι οι προβληματισμοί στη χρήση drone στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις;

Παρόλο που η εισαγωγή της τεχνολογίας στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις φαίνεται να λύνει πολλά προβλήματα, ακόμα υπάρχουν κάποιοι ενδοιασμοί όσον αφορά την εφαρμογή των drones σε αυτές. Αρχικά χρειάζεται να γίνουν έρευνες σχετικά με το πώς θα αντιδράσουν και πώς θα προσαρμοστούν τα ζώα στην ύπαρξη drones στην εκμετάλλευση. Μια πιθανή λύση στο παραπάνω πρόβλημα είναι ο έλεγχος του επιπέδου συγκέντρωσης ορμονών που σχετίζονται με το στρες με σκοπό τον καθορισμό του βαθμού δυσφορίας των ζώων, καθώς το στρες έχει αντίκτυπο στην ποιότητα και τον όγκο της παραγωγής του ζωικού κεφαλαίου.

Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει πως τα αυξημένα επίπεδα θορύβου μπορούν να ενοχλήσουν τα ζώα, ενώ άλλες έχουν παρατηρήσει αλλαγές στη συμπεριφορά των ζώων εξαιτίας της πτήσης drone σε κοντινή απόσταση από αυτά. Επίσης το υψηλό κόστος αγοράς και συντήρησης του εξοπλισμού καθώς και η πολυπλοκότητα στη συλλογή και την ανάλυση των δεδομένων λειτουργούν και αυτά ως περιοριστικοί παράγοντες για τους κτηνοτρόφους που διαχειρίζονται μικρές εκμεταλλεύσεις. Τέλος η μικρή διάρκεια πτήσης η οποία βρίσκεται σε άμεση σχέση με τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας λειτουργεί επίσης ως άλλος ένας περιοριστικός παράγοντας για τη χρήση drone στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

Ποια τα κριτήρια επιλογής του κατάλληλου μοντέλου drone για την κτηνοτροφική εκμετάλλευση;

Χρήση drone

Ορισμένοι γενικοί κανόνες που θα πρέπει να ακολουθηθούν για την επιλογή του κατάλληλου μοντέλου drone:

  • Διάρκεια ζωής της μπαταρίας του drone: συνήθως για την πραγματοποίηση ελέγχων στην εκμετάλλευση 30 λεπτά χρόνος πτήσης είναι αρκετός. Σε περίπτωση όμως που έχετε πιο μεγάλες απαιτήσεις, θα χρειαστεί να κοιτάξετε για κάποιο μοντέλο drone με μεγαλύτερη διάρκεια πτήσης. 
  • Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά: το drone θα πρέπει να είναι εξοπλισμένο με κάμερα υψηλής ποιότητας ώστε να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες σας σε βίντεο και εικόνες υψηλής ευκρίνειας.
  • Αντοχή στον άνεμο: το drone θα πρέπει να είναι ικανό να αντέξει ταχύτητα ανέμου 6 μποφόρ ώστε να μειώνονται οι πιθανότητες απώλειας ή πρόκλησης ζημιάς του. 
  • Ευκολία στη χρήση: σιγουρευτείτε πως η εφαρμογή του drone είναι φιλική προς το χρήστη και παρέχει χρήσιμες λειτουργίες για τη διαχείριση της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης.