Η φόμοψη είναι η ασθένεια που προκαλείται από τον μύκητα Phomopsis (Fusicoccum) amygdali. Ο μύκητας αυτός προσβάλλει την αμυγδαλιά, τη βερικοκιά και τη ροδακινιά. Η ασθένεια σε αυτές τις καλλιέργειες ονομάζεται και έλκος κλαδίσκων πυρηνοκάρπων ή φουζίκοκο. Η ασθένεια έχει καταγραφεί σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, όπου αποτελεί σημαντικό πρόβλημα σε καλλιέργειες αμυγδαλιάς.

Οι αμυγδαλιές καλλιεργούνται κυρίως στην Θεσσαλία και τη Μακεδονία, συγκεκριμένα στους νομούς Μαγνησίας, Λάρισας, Καβάλας και Σερρών. Λόγω των συνθηκών που επικρατούν στις περιοχές αυτές, συγκεκριμένα υψηλές θερμοκρασίες σε σχέση με τις αναμενόμενες και βροχοπτώσεις, παρατηρούνται αυξημένες προσβολές από τον μύκητα. Για τον λόγο αυτό προτείνεται τριπλός ψεκασμός. Ο πρώτος ψεκασμός προγραμματίζεται αμέσως μετά την πτώση των φύλλων, ο δεύτερος αφού πραγματοποιηθεί το κλάδεμα καρποφορίας και ο τρίτος τον χειμώνα όταν το δέντρο βρίσκεται σε λήθαργο. Η πιο ευπαθής ποικιλία στη φόμοψη φαίνεται να είναι η “Φυρανιά”.

Ποια είναι τα συμπτώματα που προκαλεί η φόμοψη;

Το κυριότερο σύμπτωμα είναι:

 

  •  Καφέ - γκρίζες πληγές (έλκη) στη βάση των κλαδιών της νέας βλάστησης. 
  • Μαύρα στίγματα, τα πυκνίδια του μύκητα, παρατηρούνται πάνω στις πληγές. 
  • Αργότερα, κατά την αρχή του καλοκαιριού, τα κλαδιά ξεραίνονται. 
  •  Στα φύλλα εμφανίζονται καστανές κηλίδες, οι οποίες στο κέντρο φέρουν κι αυτές τα μαύρα πυκνίδια. 
  • Οι καρποί προσβάλλονται από τον μύκητα, και σε προχωρημένο στάδιο προκαλείται σήψη του καρπού. 
  •  Μολύνσεις που συμβαίνουν στα τέλη του φθινοπώρου μπορεί να προκαλέσουν νέκρωση οφθαλμών την επόμενη περίοδο ανάπτυξης των δέντρων τον χειμώνα. 

Πώς αντιμετωπίζω προσβολές του μύκητα;

1.    Μείζονος σημασίας για την καταπολέμηση του μύκητα αυτού, αποτελεί η απομάκρυνση των προσβεβλημένων φύλλων, καρπών και κλαδιών, καθώς ο μύκητας διαχειμάζει σε προσβεβλημένα φυτικά υπολείμματα. 
2.    Τα φυτικά όργανα πρέπει να καταστρέφονται ανεξαρτήτως εποχής εμφάνισης, ώστε να μην διασπείρεται περαιτέρω ο μύκητας. 
3.    Ο μύκητας εξαπλώνεται στην καλλιέργεια κυρίως μέσω του νερού της βροχής, ενώ ευνοείται από σχετικά υψηλότερες θερμοκρασίες (27 - 30 oC). Ως εκ τούτου, η άνοιξη και το φθινόπωρο είναι οι σημαντικότερες εποχές για την πραγματοποίηση μολύνσεων και διασποράς, ιδιαίτερα σε περιοχές με σχετική υψηλή υγρασία ή/και βροχοπτώσεις. 
4.    Ψεκασμοί πραγματοποιούνται με οργανικά μυκητοκτόνα ή μυκητοκτόνα της ομάδας των κινονών. Η ψεκασμοί εφαρμόζονται κυρίως τον φθινόπωρο, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις επικείμενες βροχοπτώσεις και την πορεία της ασθένειας. Εφαρμόζονται, κατά κανόνα, 2 ή 3 ψεκασμοί το φθινόπωρο, κατά την περίοδο της φυλλόπτωσης και κατά την περίοδο της εμφάνισης των οφθαλμών. Ψεκασμοί την άνοιξη εφαρμόζονται μόνο αν αυτό κριθεί απαραίτητο, αναλόγως με την εξέλιξη της ασθένειας.

Ωστόσο, ακόμα και αρχές χειμώνα που οι θερμοκρασίες στη χώρα δεν έχουν αυξηθεί όσο θα αναμενόταν, πραγματοποιούνται ακόμα βροχοπτώσεις και είναι η περίοδος της φυλλόπτωσης παρατηρείται έξαρση της προσβολής. Ο παραγωγός θα πρέπει να παρατηρεί την κατάσταση των δέντρων ώστε να επεμβαίνει από νωρίς για να μην χάσει παραγωγή.

Πηγή εικόνας: Fusicoccum canker (constriction canker) - Integrated Pest Management (msu.edu).

Διαβάστε περισσότερα για την αμυγδαλιά εδώ.